Fermente yiyecekler sindirim sistemi için ne kadar yararlı?
Yiyecekleri mayalayarak saklamak binlerce yıl öteye dayanır. Ancak bu yöntem bugün sağlığa faydalı bakteri kaynağı olarak görülüyor. O halde lahana turşusu ve benzerleri bol bol tüketilmeli mi? Yanıtı yazımızda...
Sebzeleri bir kavanoz içinde birkaç ay tutarak fermente olmasını sağlamak, kimilerine göre iştah açıcı gözükmese de, sağlık açısından çok işe yaradığı kesin. Türk mutfağında alışık olunan ve bunun yanında Kore ve Japonya mutfaklarında da kullanılan bu yöntem özellikle sindirim sistemi için iyi bakteriler üremesini sağlıyor.
Sebzeleri tuzlu suya bırakmak zararlı bakterilerin yok olmasını sağlıyor. Sonraki aşamada ise laktobasillus denilen bakteri, şeker ve karbonhidratı laktik aside çeviriyor. İşte bu işlem sebzelere o keskin tadı veriyor.
Bu çeşit bakteriler asla vücut ve özellikle de sindirim sistemi için "düşman" olarak kabul edilmiyor. Aksine bu bakteri hem genel vücut sağlığı hem de sindirim sistemi için oldukça yararlı. Çünkü bu bakteri türüne, bağırsaklardaki zararlı bakterileri yok etmesi için ihtiyaç var. Üstelik bağışıklık sistemini dengelemek için de hayli önemli.
"İyi bakteriden, iyi iş"
Probiyotik olarak adlandırılan bu "iyi bakteri" insan vücudu için birçok fayda sağlıyor. Fakat yanıt aranması gereken soru, fermente ya da mayalanan yiyecekler içinde fark yaratacak miktarda probiyotik bulunup bulunmadığı.
İngiltere merkezli King's College Üniversitesi Genetik Epidemiyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Profesör Tim Spector, bu sürecin karmaşık olduğuna dikkat çekiyor ve "Piyasada çok sayıda mayalı yiyecek var ve bunların nasıl üretildiğini test etme imkanı yok. Ancak sadece sirke kullanılarak üretilmelerinin haricinde doğal yollarla üretiliyorsa zararlı değiller" ifadelerini kullanıyor.
Mayalı yiyecekler yoğurt, eksi krema, eksi hamur, ekmek, sebze ve turşu gibi pek çok yiyecek piyasada yer alıyor. Bu yiyecekler laktik asit kullanılarak yapılmıyorlarsa, genellikle maya tarzında probiyotikler ekleniyor. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ise, bu iyi huylu bakterilerin, en fazla yarar sağlayacakları bağırsak, kolon ve mideye ulaşana kadar hayatta kalıp kalmayacağı.
Araştırmalar bunun garanti olmadığını ortaya koyuyor. Bu da, düzenli olarak probiyotiklerin tüketilmesi gerçeğini gündeme getiriyor. Peki iyi huylu bakteri midede ne zaman ve nasıl üremeyi başarıyor?
Probiyotik ve mide ilişkisi
Uzmanlar iyi huylu bakterilerin, bağışıklık sisteminin gelişmesi için yağ asidi zinciri ürettiklerine inanıyor. Fakat bu iyi huylu bakteriler dengeli şekilde kullanılmalı. Bir başka araştırma ise, probiyotik kullanımının belirli sağlık sorunlarında özellikle etkili olup olmadığı konusunda yürütülüyor.
Şu ana kadar ince bağırsaklardaki yangılı rahatsızlıklar ve bağırsak sendromunun tedavisinde probiyotiklerin etkili olduğu ortaya çıkarıldı. Probiyotikler ayrıca bağışıklık sistemi güçsüz kişilerin sağlıklarının düzeltilmesinde de işe yarıyor.
Probiyotiklerden en fazla yarar sağlayan gruplar, bağırsaklarında rahatsızlık olan hastalar, gençler ve çok yaşlılardan oluşuyor. Bugün için, sindirim sistemindeki "iyi huylu" bakterileri güçlendirecek probiyotikler üzerinde ağırlıklı olarak durmak gerekiyor. Bu "iyi huylu" bakterilerin güçlendirilmesi için çalışmak önem taşıyor.
İngiltere merkezli Reading Üniversitesi Öğretim Üyelerinden Sindirim Sistemi Mikrobiyoloji Uzmanı Doktor Gemma Walton, uygulanacak prebiyotik bir diyetin, bağırsaklardaki "iyi huylu" bakterilerin sayısını artıracağını belirtiyor. Anne sütü ve muz bu anlamda iyi bir prebiyotik kaynağı olarak gösteriliyor. Soğan, kuşkonmaz, sarımsak, kara lahana, yoğurt, pırasa, kepekli buğdaylar, yulaf, arpa ve hindiba da prebiyotik açısından zengin besinler arasında yer alıyor. Doktor Walton, gerekli miktarda prebiyotik almak için kişilerin günde 10 adet muz yemesi gerekebileceğine dikkat çekiyor. Uzmanlar, fermente edilmiş hangi yiyeceğin tam anlamıyla "iyi huylu" bakterilerin korunmasını sağlayacağını belirlemenin güç olduğuna vurgu yapıyor.
Sindirim sistemimizde ve vücudumuzda trilyonlarca bakteri yaşıyor. Bu rakam bir kişideki hücre sayısının neredeyse 10 katı.
Prebiyotik içeren hangi besinin, sindirim sistemindeki "iyi huylu" bakterileri koruyacağına ilişkin sorunun yanıtı İngiltere'de yürütülen bir araştırmanın sonunda ortaya çıkabilir. 2000 kişi üzerinde yürütülen araştırma, insanların sindirim sisteminde hangi bakteri türlerinin bulunduğunu tespit etmeyi amaçlıyor. Araştırmanın sonunda bilim adamları, tam anlamıyla sağlıklı sindirim sistemi olup olamayacağı sorusuna yanıt verme şansını yakalayacak.
Bunun sonucunda ise, hangi yiyecek alışkanlıklarının "iyi huylu" bakterileri artıracağı belirlenmiş olacak. Ancak o güne kadar, prebiyotik zengini besinlerin tüketilmesinin yararlı olacağına dikkat çekiliyor.
Organik yiyeceklerin sağlığa faydaları için tıklayın
Fotoğraf kaynak: newsouts.com
