Gözde uçuşan cisimler

Herkes zaman zaman yaşamıştır, gözünün önünde ilginç cisimler uçuşur. Peki tıp bunları nasıl nitelendiriyor?

Gözlerin önünde uçuşan bu görüntülere tıp dilinde miyodizopsi adı veriliyor. Nokta, ip, yüzen bir kuyruk ya da örümcek ağı şekinde olabilirler. Bunlar birer optik illüzyon değil. Bunlar gerçekten de varlar ve gözün içindeler.

Bu sorunun nedenini anlamak için gözün anatomisini bilmek gerekiyor. Gözün ön kısmında kornea, hemen arkasında ise göz bebeği ve onu çevreleyen renkli iris tabakası var. Bu iki tabaka arası ise sıvı ile dolu. Gözün arkasında ise, ışığa duyarlı hücrelerden oluşan retina tabakası yer alıyor. Retinayı oluşturan nöronlar, ışığı algılayınca harekete geçer ve optik sinir yoluyla, görüleni beyne gönderir. Lens ile retina arasında da vitreus jeli adı verilen bir madde vardır.

Yabancı maddeler

Vitreus çoğu sudan oluşan jel kıvamında şeffaf bir maddedir. Göz sıvısınan farklı olarak bu jel yenilenmez. Doğuşta sahip olunan jel ömür boyu kullanılır. Yani dışarıdan bir madde, kan ya da başka bir nesne jele girdiğinde orada kalır. Bu parçacıklar, ışığın gözden geçtiği sırada retinaya gölge düşmesine neden olur. İşte gözlerin önünde uçuşun cisimler bu gölgelerdir.

Yaygın bir sorun

Aslında uçuşan cisimler görmek oldukça yaygın bir sorundur. İngiltere'de yapılan bir araştırmada, göz doktorları ayda yaklaşık 14 hastanın bu şikayetle geldiğini belirtiyor. Bir başka araştırmaya katılan 603 kişinin %76'sı da aynı sorunu yaşadığını dile getiriyor. Bunların üçte biri de bunun görmelerini etkilediğini vurguluyor. Ancak bu gerçekten büyük bir sorun değil. İnsanlar bununla yaşamayı öğrendiği ya da bu cisimcikler bir süre sonra ortadan kalktığı için göz doktorları bunu genel olarak zararsız buluyor.

Ya ötekiler...?

Bazı vakalar ise daha ciddi boyutlarda baş gösterdiği için görme bozukluklarına yol açma olasılığı bulunuyor. Yaşlılarda gözde uçuşan cisimlerin birden ortaya çıkması vitreus jelin retinadan ayrılmasının belirtisi olabilir. Bu durumda retinada yırtılma ve sonunda körlük gerçekleşebilir. Uçuşan cisimlerin görmeyi önemli ölçüde etkilediği durumlarda vitrektomi adı verilen bir tedavi uygulanmakta ve gözdeki vitreus jeli yerine tuzlu su solüsyonu enjekte ediliyor. Ancak bu yöntem de, retina yırtılması ve katarakt gibi riskler içerdiği için son çare olarak uygulanıyor.