Çocukların öfke nöbetleri nasıl engellenir?

Özellikle iki yaşına giren çocukların öfke nöbetleri hemen her anne babanın korkulu rüyasıdır. Bu nöbetlere neyin neden olduğunu bilmek ve önlemek aslında mümkün.

Çocuğunuzun öfke nöbeti hemen her yerde olabilir. Alışverişte, doktor muayenehanesinde ya da haftalardır gitmeyi dört gözle beklediği arkadaşlarının evinde bir anda çocuğunuzun bağırdığını, ağladığını ve etrafa tekme atmaya başladığını görebilirsiniz. Ne söylerseniz söyleyin onu durduramazsınız, yabancıların ağzı açık kalır ve bu öfke nöbeti bitmeden kendinizi sanki yerin dibine girmiş gibi hissedebilirsiniz.

Peki tam olarak çocuklarda öfke nöbetleri nedir ve bu nöbetlere neden olan şey nedir?

Küçük çocukların aslında hayatları üzerinde çok az kontrolleri vardır ve isteklerini ile mutsuzluklarını ifade edebilecek yeterince kelime bilmiyorlardır. Öfke nöbetleri, henüz kendisini ifade etme yeteneğine sahip olmayan küçük bir insanın hayal kırıklığını ifade etmenin bir yoludur.

Çocuklarınızın normal görünmesi, öfke nöbetlerini yaşamayacakları anlamına gelmiyor. Bu nöbetleri kontrol etmenin yolları aslında var. En azından izleyeceğiniz ipuçları ile öfke nöbetinin daha hafif geçmesini sağlayabilirsiniz.

1- Temel gereksinimleri dikkate alın

Çocuğunuz yorgun mu, aç mı ya da susuz mu? Öfke nöbetlerinin ortaya çıkmasını sağlayacak bazı ön koşullar vardır. Dışarı çıktığınızda yanınızda mutlaka küçük atıştırmalıklar ve bir şişe su bulundurun. Özellikle çocuğunuz yorgunken, öfke nöbetlerini tetikleme olasılığı yüksek olan alışveriş gezilerini çıkmayın.

2- 5 dakikalık uyarıları mutlaka kullanın

İyi bir şeyin sona ermesini kimse istemez. O nedenle, parktan ya da arkadaşının doğum günü partisinden ayrılmadan önce çocuğunuzu mutlaka gitme zamanının geldiği konusunda uyarın. Bu konuda bir sürprizle karşılaşmasını engelleyin. Beklentilerinizi belirlemek ve bunu çocuğunuzla net bir şekilde paylaşmak büyük bir fark yaratabilir. Şu cümle iyi bir örnek olacaktır; "10 dakika içinde ayrılacağız. 5 dakika içinde ayakkabılarını ve çoraplarını alarak arkadaşlarınla vedalaşır mısın lütfen?"

3- İlgi çekmek için yapılanlara dikkat edin

Çocuğunuz sizin ilginizi çekmek için öfke nöbetini kullanıyor olabilir mi? Eğer durum bu ise, çocuğunuzla özel zamanlar geçirmeye dikkat edin. Ancak özel zaman talebine ilişkin ilk tepkisinin öfke nöbeti olmasına da izin vermeyin. Çocuğunuz iyi davrandığında, bunun farkında olduğunuzu ona mutlaka gösterin. Kısacası, çocuğunuzun olumlu davranışlarına ilgi göstermeyi asla ihmal etmeyin.

4- Rutin aktiviteler belirleyin

Aile içinde düzenli yemek ve düzenli yatma zamanları belirleyin ve bu kurallara mutlaka uyun. Küçük çocukların hayatı değişimler ve sürekli uyarılarla doludur. Ayrıca, çok hızlı büyürler ve hayatlarına ekleyebileceğiniz istikrar, kendilerini daha güvende hissetmelerine yardımcı olacaktır.

5- Duygulara hitap eden kelimeler kullanın

Hissettiklerini tanımlaması ve anlatması konusunda çocuğunuzu cesaretlendirin. Kendilerini ifade etmeleri için kelime bilgilerini geliştirmelerine yardımcı olabilirsiniz. Örneğin, "O hediyeyi çok istediğin için şu anda hayal kırıklığı içinde olduğunu tahmin ediyorum" ya da "Ayşe'nin sana bağırması canını mı sıktı?" gibi ifadelerle çocuğunuzun duygularını anlatmasının yolunu açın.

6- Sınırlı seçenekler sunun

Burada ortamı oluşturmak çok önemlidir. Çocuğunuza kapris yapmasını sağlayacak sınırsız seçenek tanımayın. Bunun yerine, uygulayabileceğiniz iki ya da üç seçenek verin. Yiyeceği atıştırmalığı seçmek, oynayacağı oyunu belirlemek ya da giyeceği kıyafeti söylemek olabilir. Örneğin, "Okula giderken ayakkabılarını giymek zorundasın çünkü bu okulun kuralı. Acaba spor ayakkabılarını mı yoksa botlarını mı giymek istersin?" diye seçenek sunabilirsiniz. Ancak seçenek sunarken, çocuğunuzun güvenliğinin asla tartışmaya açılamayacağını da belirtin. Yani bir çocuk istese de istemese de arabaya bindiğinde emniyet kemerini mutlaka bağlamalıdır.

7- Kanalı değiştirin

Bu küçük yaşlarda dikkat dağınıklığı en fazla görülen şeyler arasındadır. Eğer çocuğunuzun ilgisinin, sınırlar ötesindeki bir şeye yönelebileceğini anlarsanız, sınırlar içinde kalacak yeni bir şey önermekten kaçınmayın. Çocuğunuz bundan da hoşlanmaz ise başka bir etkinlik önerin ya da çocuğunuzu o ortamdan çıkarın.