Kansere çözüm mü geliyor?
Bilim insanları, bağışıklık sisteminin kanserli hücreler ile savaşarak onları öldürmelerini sağlayacak bir yöntem bulduklarına inanıyor.
Londra Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, tümörlerin en zayıf noktalarını oluşturan "tümör belirteçlerini" saptamanın yolunu buldu. Araştırmacılar bu belirteçleri ortaya çıkararak bağışıklık sistemine "hedef göstermeyi" planlıyor. Böylece, her bir hastaya özel aşılar geliştirerek kanserle mücadelenin mümkün olacağına inanıyorlar.
Araştırmacılar, iki yıl içinde hastalar üzerinde denemelere başlamayı umuyor.
Kemoterapiden farklı bir yöntem olan bağışıklık tedavisi (immunoterapi) bir süredir uygulanan ve farklı ilaçları geliştirilen bir yöntem. Bazı immunoterapi yöntemleri ile bazı hastalarda mucizevi sonuçlar alındığı, kanserin tamamen kaybolduğu biliniyor.
Bu yöntemler genelde bağışıklık sisteminin işini yapmasını engelleyen unsurları ortadan kaldırarak, kanserle vücudunun kendisinin savaşmasına imkan tanıyor.
Bilim insanları bağışıklık sistemi üzerinde uzun bir süredir çalışıyor. Ancak bu yolla tam etkili bir kanser aşısı henüz bulunamadı. Bunun bir sebebi, vücut savunmasının yanlış hedeflere yönlendirilmesi olabilir. Sorun, kanser hücrelerinin birbiriyle aynı olmaması.
Büyük ölçüde mutasyona uğrayan hücreler, tümörün farklı bölümlerinden alınan örneklerde tamamen farklı görünüp, farklı hareket edebiliyor. Bir bakıma gövdesinde mutasyon olan, daha sonra da bu mutasyonların dört bir yana doğru dallanıp budaklandığı bir ağaç gibi büyüyor kanser.
Buna "kanserde heterojenlik" deniyor. Araştırmada bu "ağacın gövdesi"nde, bir başka deyişle kanserin merkezinde antijenleri, yani kanser hücrelerinin yüzeyinden çıkıntı yapan proteinleri değiştiren mutasyonları belirlemenin yolu bulundu.
Mutasyonların merkezini hedef almak için iki yöntem öneriliyor. Bunlardan biri her hastaya özel hazırlanacak, bağışıklık sistemlerinin kanser hücrelerini "görebilmesini" sağlayan aşılar yapmak. Diğeri de zaten bu mutasyonlarla mücadele etmekte olan bağışıklık hücrelerinden örnek alıp, bunların sayılarını çoğaltarak vücuda geri vermek şeklinde.
Ancak bazı uzmanlar tedavinin sonuçlarını öngörmek için henüz erken olduğunu, uygulamada zorluklar çıkabileceğini belirtiyorlar. Yine değişip evrilebilen kanserlerin, başlangıçtaki antijeni kaybedebileceğini ya da maskeleyebileceğine vurgu yapılıyor. Bu nedenle hedeflerin sürekli değiştiği ve kontrolün güç olabileceğine dikkat çekiliyor.
Kanser tedavisinde büyük gelişme
Fotoğraf kaynak: bbc.com
