Alerji belirtileri ve tedavisi

İlkbahara, yani alerji mevsimine doğru ilerlediğimiz şu günlerde çok fazla kişinin bir şekilde mağdur olduğu bu sorun yine gündemde. Dünyanın her yerinde yaşanan bu sorun tartışmaları da beraberinde getiriyor. Örneğin, her 5 İngiliz'den biri, ciddi şekilde alerji sorunu yaşadığına inanıyor. Oysa yanılıyorlar. Peki ciddi alerji sorunuyla karşı karşıya olduğunuzu nasıl anlayacaksınız? Yanıtı yazımızda...

İnsanların büyük çoğunluğu alerjik olduğuna inansa da, araştırmalar yetişkinlerin %1.5 - 3.8, çocuklarda ise %6 - 8 oranında yiyecek alerjisi ya da hassasiyeti olduğunu ortaya koyuyor. Oranlar bu kadar düşük görünse de, yiyecek alerjisi ciddi ve kimi durumlarda hayatı tehdit edebilecek boyutlarda olabilir. Bu nedenle insanların alerjik olup olmadıklarının tespiti için uzman görüşü büyük önem kazanıyor.

Peki alerji nedir?

Alerjik reaksiyonlar bağışıklık sisteminin tepkisi ile ortaya çıkarlar. Bu tepkiler, bir yiyeceği yedikten birkaç dakika sonra, hatta sözkonusu yiyeceğe dokunulduğunda ortaya çıkabilir. 4 ila 28 saat içinde ortaya çıkan alerjik reaksiyonlara ise "acil ortaya çıkmayan alerjiler" olarak adlandırılır. Alerjik reaksiyonlar orta düzeyden, hayatı tehdit edebilecek anaflaksiye kadar geniş bir yelpazede ortaya çıkarlar. Hapşırmak, kaşıntı, göz ve burun akıntısı, hırıltı, göğüs sıkışıklığı, öksürük, dudakların, gözlerin, dilin ve yüzün şişmesi alerjik reaksiyonların belirtileridir. Ayrıca kendizini hasta hissedip mide ağrısı çekebilir ya da kusabilirsiniz.

Anaflaksi ne demek?

Anaflaksi tüm vücudu etkileyen ciddi ve aşırı bir alerjik reaksiyondur. Anaflaksiye neden olan suçlular ise fındık, fıstık, susam, yumurta, midye, penisilin, arı sokması ve latekstir. Eğer bir alerjene reaksiyon gösteriyorsanız ya da geçmişte bir hayli güçlü bir reaksiyon yaşadıysanız mutlaka doktora görünmelisiniz. Doktorunuz sizi mutlaka bir alerji kliniğine sevketmeli. Örneğin İngiltere'de yılda alerjiye bağlı olarak ortalama 20 kişinin hayatını kaybettiği düşünüldüğünde bu ihmal edilmemesi gereken bir sorun.

Tabii ki yiyecek alerjisi ile hassasiyet arasında da fark var. Gıda hassasiyeti, bağışıklık sistemi ile ilişkili bir sorun değildir ve hayat tehdit eden durumlara neden olmaz. Gıda hassasiyeti genellikle yetişkinlerde görülür ve daha alerjik oldukları düşünülen bebek ve çocuklarda nadiren rastlanır. En sık görülen belirtileri mide guruldaması, mide şişkinliğidir. Diğer belirtiler ise kaşıntı, eklem ve baş ağrılarıdır.

Yiyecek hassasiyeti sadece bir doktorun şüphelenilen gıdayı kesmesi ve belirtileri izlemesiyle ortaya çıkarılabilir. O nedenle şüpheli gıdaların bir listesini hazırlamak yarayışlı olacaktır. Eğer şüpheli gıda kesildiğinde bir etki ortaya çıkmazsa farklı yöntemler denenecektir. Laktoz hassasiyeti için yapılacak bir test ise genellikle gerekli değildir.

Birçok kişi az da olsa laktoz hassasiyetine sahiptir ve eğer fazla miktarda şarküteri tüketilirse, mide ağrıları yaşanabilir. Genellikle şarküteri ürünlerinde bulunan laktoz ekmek, pasta ve soslarda da mevcuttur. Laktozun bağırsaklarda sindirilmesine yarayan ve laktoz adı verilen enzim üretimi ise 35 yaşından sonra yavaşlamaya başlar. Eğer, tüketilen laktozu sindirecek yeterli laktoz yok ise laktoz midede kalır ve fermante olmaya başlar.

Örneğin Avrupa ülkelerinde laktaz eksikliği ortalama %5 oranında görülürken, Çin ve Japonya gibi şarküteri ürünlerinin uzun yıllardır tüketilmediği ülkelerde laktoz aktivitesi daha uzun yıllar korunabilir. Besin zehirlenmesi ya da midedeki bir bakteri laktoz etkinliğini etkileyebilir. Bu genellikle çocuklarda görülür ve 6 hafta kadar sürebilir.

Bir çocuğun süt alerjisi olduğu nasıl anlaşılır?

İnek sütü alerjisi bebek ve çocukların yaklaşık %5'inde görülür ve 5 yaşına geldiklerinde tamamen yok olur. Süt alerjisi olan çocuklarda tam bir şarküteri diyeti uygulanması gerekiyor. Çocuklardaki laktoz hassasiyeti ise genellikle midede yer alan bir bakteriden kaynaklanır. Laktoz hassasiyeti tam olarak tespit edilmezse, laktozsuz süt diyeti ile tedavi gerekir. Bebeklerini emziren ancak çocuklarında inek sütü alerjisinden endişe eden annelerin ilk yapmaları gereken ise, süt ve şarküteri ürünleri keserek gözlemde bulunmak olmalı.

Alerjiye yönelik en iyi yaklaşım, nedeni belirlemekten geçiyor. Alerjiye neden olan şey belirlendiğinde ondan uzak durmak ve orta şiddetteki sorunlar için ağız yoluyla kullanılan antihistaminik bulundurmak olacaktır. Şiddetli alerji vakaları için adrenalin enjeksiyonu gerekecektir.

Ayrıca neye alerjiniz olduğunu belirten bir bileklik takmak da acil durumlarda yardım için iyi bir yöntem olarak öneriliyor.

Alerjiye bitkisel çözümler için tıklayın