Sebze Meyve Yemeyen Çocuk

 Kahvaltının, çocuk beslenmesi üzerinde büyük önemi vardır, kahvaltı alışkanlık haline getirilmelidir. Özellikle kahvaltı eden çocuklarda başarı ve konsantrasyonun daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Kahvaltı zengin ve dengeli besinlerden oluşmalıdır. Kahvaltıda peynir, yumurta, zeytin, reçel, bal pekmez, ekmek, süt veya meyve suyu bulunabilir tercihen de süt ile beraber mısır gevreği de tüketebilirler. Kahvaltıda şarküteri ürünleri tercih edilmemelidir.

   Çocuk beslenmesinde  3-4 saatte bir ara öğün tüketilmelidir. Ara öğün olarak çocuklara seçenek olarak meyve, taze sıkılmış meyve suyu, yoğurt, süt, sandviç, simit, ayran gibi besinlerden birisini tercih etmesi istenebilir. Ebeveynlerin ara öğün konusunda dikkat etmesi gereken nokta; ara öğünleri ana yemeklere yakın saatte tüketirlerse çocukta ana yemekte iştahsızlık yapacaktır ayrıca sürekli ara öğünlerde abur cubur besinlerin tüketimi de ana yemekte az besin tüketimine sebep olabilmektedir..

     Yemek ve besinler ödül veya ceza olarak kullanılmamalıdır. Özellikle bunu yaparsan seni hamburger yemeğe götüreceğim gibi sözler söylenmemelidir. Çocuğa besinleri neden yemesi gerektiği anlatılmalı ve her zaman beslenme konusunda istikrarlı davranmalıdır. Ebeveynlerin hepsi tek bir fikirde olmalı, istikrarlı olarak çocuğa beslenme eğitimi vermelidirler.

    Bilgisayar ve televizyon başında çok vakit geçiren çocuklarda hareket azalmaktadır. Özellikle kilo almaya eğilimli çocuklarda obezite riski artmaktadır. Bu yüzden hem sağlıklı vücut gelişimi hem de enerji harcamasının artması için düzenli, yaşına uygun spor dalına eğilimi sağlanmalı ve düzenli spor yapmaya teşvik edilmelidir. 

    Ana yemeklerde her besin grubunun düzenli tüketimi sağlanmalıdır. Süt ve yoğurt içeriğinde ki protein, yağ asitleri, kalsiyum, fosfor, A vitamini ve B grubu vitaminleri içerir. Günde 2-3 porsiyon süt grubu kemik ve diş gelişimi için çocukların düzenli tüketmesi gerekmektedir. Başta kas yapılarının gelişimi için protein, demir ve B grubu vitaminleri içeren kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, peynir düzenli tüketilmelidir. Yüksek protein içeren kurubaklagiller ise haftada 1-2 kez tüketilmelidir. Çocuklara hazırlanan etler yağda değil, ızgara, buğulama, haşlama olarak hazırlanmalıdır. İyi kaliteli protein kaynağı olan yumurtayı çocuklar hergün tüketebilirler. Vücuda enerji veren karbonhidrat grubu ( ekmek, makarna, bisküvi, pilav, patates v.b) çocuk gelişiminde büyük öneme sahiptir ve her öğünde çocuğun harcadığı enerji durumuna göre miktarı ayarlanarak tüketilmelidir. Dikkat edilecek nokta hamurişi ve çok yağlı besinlerin çocukta kalp-damar sağlığını olumsuz etkilediği ve obezite riskini arttırdığıdır. Vitamin ve posa deposu olan meyve ve sebzeler günde 5-6 porsiyon tüketimi sağlanmalıdır. Sebze yemeyi genelde çocuklar sevmiyorlar bu durumda sebzeyi daha sevilebilir hale getirmek, çocuğun tüketebileceği gibi sunmak önemlidir. Sebzeyi peynirle fırında hazırlamak veya böreğin içine koymak gibi çeşitli yöntemler geliştirilebilir.

1.        Eve cips-çikolata-kolalı içecekler- hazır meyve suları gibi besinleri almayın. Bu tip gıdalarla ev ortamında karşılaştırmayın. Israr ederse onunla oturup bu tip besinlerin bünyesine nasıl zarar verdiğini uygun bir dille anlatın ama sakın korkutmayın.

2.      Sabah kahvaltısı günün en önemli öğünüdür. Yapılan araştırmalarda kahvaltı eden çocukların etmeyenlere göre başarı düzeylerinin, derse ilgilerinin daha yüksek olduğu, daha kolay öğrendikleri görülmüştür.

3.      Okula başladığında beslenme çantasını siz hazırlıyorsanız kek-kurabiye-börek-meyve suyu gibi besinler yerine “sandviç + süt/ayran + meyve” tarzında daha düşük kalorili daha dengeli mönüler hazırlayınız.

4.      Okulda yemek veriliyorsa okul yönetiminden mönüleri isteyin ve çocuğunuzu seçimler konusunda bilgilendirin. Ayrıca evdeki yemeğini okulda yemediklerini tamamlayacak şekilde organize edin. Okul mönülerinin beslenme ve diyet uzmanı tarafından hazırlanmış olmasını okul yönetiminden isteyiniz.

5.      Çocuğunuzu oyunlara ve harekete teşvik ediniz. Hatta siz de onunla birlikte hareket edin. Unutmayın çocuklar çoğunlukla anne-babalarını örnek alırlar.

6.      Ara öğün alışkanlığı kazandırın. Bu öğünlerde meyve-sandviç-süt-sütlü tatlı-sebze çubukları gibi alternatifler sunun Sevmediği bir besin grubu varsa bir diyetisyene danışın. Yerine ne verebileceğinizle ilgili size yardımcı olacaktır.

7.      Asla diyet için zorlayıcı olmayın ve çocuğu listelere mahkum etmeyin. Yavaş yavaş ve kademeli olarak alışkanlıklarını değiştirmeye çalışın.

8.      Sağlıklı yemekleri birlikte yapmaya çalışın. İçinde emeğinin bulunduğu bir besini daha kolay ve severek yiyecektir.

9.      Fast - food restoranlarında hamburgerin yanında patates, kola yerine ayran ve salata isteyin.

10.  Hamurlu ve şerbetli tatlılar yerine meyve tatlıları veya sütlü tatlıları tercih etmesine özen gösterin

11.  Çocuğunuzu diğer çocuklarla kıyaslamayın, onun ihtiyacı kadar olan, yiyebileceği porsiyon miktarlarını ayarlayın.

12.  Belirli saatlerde ayarlanmış sofra düzeni evde kurulmalı ve bu saatlere ev içerisinde ki herkes uymalıdır.

13.  Kola, çay yerine çocuklara meyve suyu, süt, ayran, bitki çayları içmesini sağlayın.

-Çocuğunuz sebze yemek istemiyor mu?

Çocuklar gelişme döneminde bazı besinleri sevmiyor veya reddediyor olabilir. Bu besinler süt, yoğurt, sebze, kurubaklagiller, meyve çeşitleri gibi bir veya birkaç besin olabilir. Reddedilen besinlerden en sık rastladığımız ise sebzedir. Bir besini çocuğa zorla yedirmeye çalışmakla hiçbir şey elde edemeyiz, tam tersi olarak çocuk zorlandığı için besine daha fazla tepki göstererek hiç tüketmeyecektir. Bu konuda bizlerinde bir çok hatası oluyor. Sebzeleri sevdirmek için çocuğumuza yöntemler ve dikkat etmemiz gereken durumları gözden geçirelim,

   Öncelikle annelerde gördüğüm birinci yanlış çocuğunuz her şeyi sevmek zorunda değildir. Geçen gün bir sohbet esnasında anne çocuğunun kabak ve enginar yemediğini ve ne kadar uğraşsa da kesinlikle tüketmediğini belirtiyor. Anneye sordum, diğer sebzeleri tüketiyor mu? Evet sorun yok dedi… çocuğunuz her sebzeyi yemek zorunda değil, günde 5-6 kaşık herhangi bir sebze yemeğinden tüketmesi onun için yeterli, bir gün tazefasülye yer diğer gün patlıcan, enginar yemek zorunda değil. Bu konuda kendinizi düşünün hiç ağzınıza koymadığınız besin yok mu ya da sevmediğiniz… olabilir , onlarda bir birey olarak tercih yapabilirler, anlayışla karşılayın.

    Peki çocuğunuz çok az sebze tüketiyorsa ; birincisi çok üstüne gitmeden ve zorlamadan az miktarda farklı zamanlarda 10-20 kez deneyin, ikinci olarak sunumu değiştirin. Örneğin geçen gün bir anne ile çocuğuna karnabaharı sevdirmenin yollarını deniyorduk, kıymalı olarak sulu yemek şeklinde tüketmedi, fırına, az su ve üzerine kaşar serperek karnabaharı aynı bir börek şeklinde yaptık, sonrasında kare bir porsiyonun üzerine zeytinden göz, havuçtan burun ve domatesten ağız yaptık, kendisine de börek yaptık diye verdik ve afiyetle tüketti. Diğer bir gün ıspanak yemeğini yemediği için ıspanak böreği yapıp verdik ve çok sevdi ( patates ile yeşillikler biraz daha azaldı, onu da irrite etmedi bu görünüş) yani çocuğunuzu beslemek sizin hayal gücünüze ve sabrınıza kalmış. Biraz mutfakta vakit geçirip çocuğunuza zaman ayırmak ve sabırla denemek gerekiyor.