Hassas çocuklara terbiye nasıl verilir?
Anne ve babalar için çocuklarını terbiye etmek ve hayata hazırlamak en başta gelen önceliklerdendir. Ancak bunu gerçekleştirmek çok da kolay değil. Çocuğunuzun karakteri, yaşadığı ortam, arkadaşları ve gittiği okul disiplin için dikkate alınması gereken bileşenler. Bir de çocuğunuzun "hassas" bir karaktere sahip olması, çocuk terbiyesi için kullanacağınız yöntemleri belirlemeyi gerektirir.
"Hassas" karaktere sahip bir çocuğu terbiye vermek için "pozitif" yaklaşımı benimsemek önemli. Her çocuk gibi hassas karaktere sahip çocukların hataları düzeltilip, terbiye edilmesi gerekiyor. Ancak bunu nasıl yapacağınızı bilmezseniz, çocuğunuz yapacağınız düzeltmeleri kendi değeri için sarfedilmiş sözler olarak algılayacaktır. Çünkü hassas karaktere sahip olan çocuklar, kendilerini eleştirmeye eğilimli olurlar ve aileden gelecek eleştiriler onlar için sert bir darbe olabilir. Zaten sert eleştiriler tüm çocukların gelişim sürecinde kaçınılması gereken bir söylemdir.
Hassas karakterli çocuklar hatalarını çok geniş bir kapsamda algılar ve kendilerini cezalandırır.
Peki hassas karakterli bir çocuğu terbiye verme sürecinde kaçınılması gerekenler nelerdir?
Öncelikle çocukları utandırmaktan kaçının. "Seni yaramaz çocuk" ya da "Neden şu işi doğru yapamıyorsun?" gibi ifadeler yumuşak uyarılar olarak görünebilir, ancak hassas çocuklar için bu ifadeler yıkıcı bir etki yaratabilir.
Ayrıca bazı aileler sataşmayı ya da şaka yollu takılmayı eğlenceli bulabilir. Ancak bu tarz sataşmalarda ya da takılmalarda her zaman yer alan kinayeli mesajlar, hassas bir çocuğun zihninden kolaylıkla çıkmayacaktır. O nedenle çocuklara terbiye verme sürecinde sataşmalardan ve iğneleyici söylemlerden uzak durmalısınız.
Asla ve asla fiziksel terbiye yöntemlerini kullanmayın. Bu sadece hassas çocuklar için değil, tüm çocuklar için geçerlidir. Bu süreçte kaçınılacak yöntemlerden bir tanesi de, onları izole etmek ve sevgi göstermeyi bırakmaktır. "Mola" yöntemi çocukları terbiye etmek için sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Yani hata yapan çocuk, düzgün davranana kadar bir sandalyeye oturtulur ya da herkesten uzak bir köşede beklemesi istenir. "Mola" yönteminin bir çocuğun terbiye edilmesinde çok etkili bir yöntem olmadığı artık biliniyor. Üstelik hassas bir çocuğun bu tarz uzaklaştırmalardan olumsuz etkileneceği de unutulmamalı.
Kaçınılacak bir başka nokta da aşırı hoşgörülü olmak. Çocuğunuzun hislerini olumsuz etkileyeceğini düşünerek onun hatalarını düzeltmekten geri durmayın. Sevgi ile yöneltilen bir düzeltme yıkıcı ve utandırıcı değildir ve çocuğunuzu incitmeyecektir. Aksine, çocuğunuzun potansiyelini ortaya koymaya yardımcı olacaktır.
Peki kullanılabilecek öğeler neler olabilir?
Öncelikle çocuğunuzun hatalarını düzeltirken ses tonunuzu değiştirmelisiniz. Ebeveynlerini mutlu etmek istediklerinden, çizgiyi aşmaya başladıklarına dair ciddi bir ses tonuyla alacakları uyarı, onları hemen davranışlarını düzeltmeye itecektir.
Diğer yöntem ise, hatayı düzeltmeden önce çocuğunuzla iletişim kurmak. Bu tüm çocuklarda gerekli olduğu gibi, hassas çocuklarda özellikle önemlidir. Çünkü onlar bir tehdit sezdiklerinde hemen kendilerini kapatırlar. O nedenle, çocuğunuzun sürekli olarak onun yanında olduğunuzdan emin olması ve sorunların çözümünde ona yardım edeceğinizi anlaması gerekli.
Ayrıca "mola" yöntemini terk ederek, onları olayın içine dahil etmek iyi bir alternatif olacaktır. Bu yöntemle çocuğunuzu sakin bir yere götürüp, gerekiyorsa sakinleşmesine yardımcı olabilirsiniz. Sonrasında davranışının neden kabul edilemez olduğunu ve o davranışı düzeltmek için neler yapılabileceğini konuşmak iyi bir seçenek olacaktır.
Hataların sonuçlarını çocuğunuza göstermek için dikkatli davranmak da önemli bir yöntemdir. Hatırlatmakta yarar var; ciddi bir ses tonuyla çocuğunuzu uyarmak davranışlarını düzeltmesi için etkili bir yöntem olacaktır. Ancak çocuğunuz ısrarla bir davranışı sürdürür ve sınırları aşarsa, orta yoğunluktaki sonuçlarını ona hissettirmek gerekir.
Bir başka yaklaşım ise, hassas karakterli çocuğunuza hatalarının sonuçlarını dikkatli şekilde gösterdikten sonra, iletişimi sürdürmek ve kendine güvenini desteklemeye devam etmektir. Olumlu tepkiler, cesaretlendirici sözcükler ve birlikte oynanacak oyunlar, çocuğunuzun onu hala sevdiğinizi anlamasını sağlayacaktır.
Unutulmaması gereken en önemli nokta ise, çocuğunuz hassas karakterli olsun ya da olmasın, terbiye ve disiplin için olumlu yaklaşımların her zaman, her çocuk için çok daha fazla işe yarayacağıdır.
Çocukların söz dinlememesinin nedenleri için tıklayın
