Ergenliğe giren çocuğunuza nasıl yardımcı olursunuz?
Ergenlik bir dönüşüm sürecidir. Bu dönemde çocuklarınız hem fiziksel hem ruhsal olarak radikal değişiklikler geçirir. Tıpkı bir tırtılın kozasından çıkması gibi zorlu bir süreç olan ergenlik, çocukları anlamaya ve mümkün olduğunca yardımcı olmaya çalışılması gereken bir dönem.
Eğer çocuğunuz ergenliğe girdiyse, yani 13-14 yaşına geldiyse hayatındaki değişiklikler hakkında dikkatli olmalısınız. Sizin için bu değişiklikler küçük şeyler olabilir ancak ergenliğe girmiş olan çocuğunuz için hayatlarını değiştiren gelişmelerdir. Ancak çocuğunuzun bu durumundan asla endişe etmeyin. Normal bir süreçtir ve gerekli ilgiyle atlatılacaktır.
Ergenlikte ilk göze çarpan fiziksel değişiklikler olacaktır. Fiziksel değişiklikler rahatlıkla görülebilir olduğundan gençler üzerinde en fazla baskıyı da onlar yaratır. Sivilceler listenin ilk başında yer alır. Sonrasında cinsel değişiklikler gelir. Erkeklerin sesleri çatlamaya başlar. Ergenlerin büyük çoğunluğu kilo alma eğilimindedir, giysileri küçülmeye başlar. Vücutlarındaki değişiklikler de utanmalarına neden olur.
Burada önemli olan çocuklarınıza, ergenliğin doğal ve normal olduğunu anlatmaktır. Çocuğunuzla oturup bu dönemin normal olduğunu, herkesin aynı süreçten geçtiğini ve bunun büyümenin bir parçası olduğunu anlatmanız gerekli. Ergenliğe adımını atan çocuğunuza fiziksel görünümün herşey olmadığını gösterin. İyi karakter, kendine güven ve bilginin asıl önemli şey olduğunu anlatarak onu bilinçlendirin. Ailenin diğer yetişkinleriyle yapılacak sohbetler de çocuğunuza ergenliğin bunları anlamasına yardımcı olacaktır.
Ergenliğin bir diğer sorunu ise daha fazla özgürlük ve bağımsızlıkla kendini gösterir. Bu ergenliğe adım atan gençlerin sıklıkla tehlikeli yönlere sapmasına neden olabilir. Sigara ve alkol kullanımı, hatta uyuşturucu maddeler onlara "havalı" gelmeye başlar. Dikkatsiz ve düşüncesiz davranışlar da normal gelmeye başlar. Hatta şiddete eğilim de baş gösterebilir. Bu tarz davranışları engellemek için ergenliğe giren çocuğunuzu her zaman yönlendirin ancak onlara herhangi bir şeyi zorla kabul ettirmeye kalkmayın. Çocuğunuzun hayatında tamamen kontrolü elinize almaya asla kalkmayın. Onlara mümkün olduğunca destek olun, bu size daha iyi anlamalarını sağlayacaktır. Onları yakından gözlemleyin ve beklentilerinizi açıkça ortaya koyun. Sert bir anne-baba davranışı, çocuklarınızın olgun davranış göstermesini sağlamayacaktır. Birlikte olduğu arkadaşları hakkında bilgi edinin ve onların davranışlarını da gözlemleyin. Ve mutlaka kendinizi de bu dönem hakkında eğitin.
Ergenlikte karşılaşılacak bir diğer sorun da davranış bozuklukları... Çocuğunuz bu dönemde sürekli olarak sizin belirlediğiniz kuralları sorgulamaya girişecektir. Davranış değişiklikleri ise herşeye ve herkese karşı yaşanacaktır. Bir neden olmadan herşeye karşı çıkmaya başlarlar. Hatta işler kendi istedikleri gibi gitmediğinde ters cevap vermeye ve bağırmaya başlayabilirler. İşler bununla da kalmayabilir ve çocuğunuz kötü bir dil, saygısız davranış hatta fiziksel tepkiler dahi koymaya kalkabilir. Aşırı stres ve depresyon üzüntü, endişe, gerginlik, reddedilme korkusu ve değersizlik gibi hislerin yoğunlaşmasına neden olabilir. Bunlarla başa çıkabilmek için çocuğunuzun öncelikle bir yetişkin olmaya başladığını anlamalısınız. Onunla konuşurken karşılıklı saygıyı unutmayın. Asla fiziksel tartışmaya girmeyin ve ona kurallar dayatmaya kalkmayın. Kontrol delisi olmayı bırakın ve çocuğunuza sürekli sevgi ve tutkuyla yaklaşın. Çocuğunuzun duygusal gelişimini mutlaka yönlendirmeye ve ona sorumluluklar vermeye çalışın. Müdahale etmeniz gerekiyorsa mutlaka yapıcı olun.
Ne yazık ki, ailelerin çocuklarının ergenlik döneminde yaşadıkları sorunların aşılması için denenmiş bir formül bulunmuyor. Sorunlar ve çözümleri çocuktan çocuğa değişir. Ergenlik değişimlerle doludur. Çocuğunuzun kendisini ve dünyayı tanıma yolculuğu başlamıştır ve bu dönemde o yolculuğu iyi geçirmesini sağlamalısınız. Bu dönemde en fazla işe yarayacak olan sevgi ve destektir. Her zaman onun yanında olduğunuzu hissetmesini sağlamalısınız.
Ergen psikolojisini anlama yolları için tıklayın